Thứ Tư, 7 tháng 11, 2018

Dặm dài ký ức của Phạm Trung Tín

Thi ca như một phép màu kéo con người lên từ vực thẳm khổ đau. Và người thơ Phạm Trung Tín lại thấy mình như “từ thung lũng đau thương ra cánh đồng vui”…
Nhà thơ Phạm Trung Tín đọc thơ Nguyên tiêu 2017

Phạm Trung Tín đến với Hội thơ Sao Khuê bằng hành trang thơ của một thời gian khổ ác liệt vừa đi qua và những ký ức, hoài niệm trong mấy chục năm đất nước hòa bình xây dựng và phát triển trên con đường hội nhập thế giới.
   
Vốn là một người lính ra đi từ vùng quê Vĩnh Bảo của thành phố Cảng, thành phố hoa phượng đỏ, anh dấn thân vào vào trận mạc của cuộc chiến tranh giải phóng và bảo vệ biên giới Tây Nam Tổ quốc . Trở về đời thường, anh đem tất cả vốn liếng những gì có được của riêng mình… vào thơ một cách tự nhiên, bình dị.
     
Tập bản thảo thơ mà Phạm Trung Tín tích tụ đuợc hàng mấy chục năm, mang tên “Dặm dài ký ức” ngót một trăm bài, phần nào giãi bày tâm tư, tình cảm của anh trong cuộc hành trình đầy thăng trầm qua gần nửa thế kỷ. Đây là những bài thơ chứa chan tình cảm, những vui buồn, mất mát của anh, được rút ra  từ một tập thơ chép tay thật cần mẫn công phu như muốn giữ nguyên cả quãng đời mà anh đã đi qua. 
   
Tôi làm thơ đã mấy chục năm, phải rứt ruột bỏ đi rất nhiều đứa con tinh thần, chọn cái tinh bỏ cái thô, nên càng trân trọng những bài thơ đang ở dạng mộc mạc của Tín, không muốn lược đi bài nào vì nó là một phần “máu thịt”của anh. Tập thơ in ra chắc sẽ dầy dặn, bề thế, là đứa con tinh thần đầu lòng mà anh chăm chút hứng khởi ghi lại cả một dặm dài ký ức; làm sao thiếu đuợc những bài thơ đau đáu về quê hương đồng chua nước lợ, bạt ngàn xanh lúa nhìn ra hướng biển bao la; tình cốt nhục ông cháu, cha mẹ, anh chị em ruột rà và đồng đội thân thương bước vào tuổi xế chiều hay đã vĩnh viễn nằm lại chiến trường.

Những câu thơ dẫu còn mộc mạc chân quê gieo vào người đọc những ấn tượng khó quên:

           Qua đò Đống đến chợ Lầy
           Tháng hai phiên chợ gánh đầy oằn vai
           Bữa cơm độn nửa sắn khoai
           Mẹ đơm  đầy bát - con trai ăn nhiều

                                        (Quê hương)

           Từ nay gác lại bao mơ uớc
           Mái trường, bè bạn, những người thân
           Ruộng cao, mẹ gọi em tát nước
           Đồng xa, mình bố kéo xe phân

                                 (Vào quân ngũ)
        
Dường như cả tập thơ, Phạm Trung Tín ghi lại cảm xúc của mình qua những sự kiện, dấu ấn thời gian không thể phai nhòa. Những tình cảm dạt dào, tình thương day dứt, nhung nhớ khôn nguôi cứ trào ra không dứt:

          Cháu về ông đã khuất xa rồi
          Nấm mộ cỏ xanh một góc trời
          …
          Ông đã đi xa về thiên cổ
          Để lại lòng đau nỗi xót xa

                              (Nhớ ông)

         Đêm khuya trằn trọc mấy lần
         Thương cha mẹ, xót anh thân khốn cùng
          …
         Dù cho nặng nỗi nhớ nhung
         Con luôn vững chí bước cùng anh em

                                        (Nỗi lòng)             
                           
Và thương anh trai bệnh tật ốm đau, anh lại xót thương em gái bị tai nạn nơi hậu phương xa xôi:

         Nghe tin em bỏng nửa cánh tay
         Đau lắm hả em tuột da rồi
         Bảy tuổi thơ ngây sao chịu nổi
         Nắng hè nung… nhức nhối Tuyết ơi

                          (Xót thương em gái)

 Với em trai, anh chẳng cầm lòng:

         Thư em viết mấy dòng da diết
         Mà lòng anh man mác nỗi niềm
         Em trai đang tuổi mười lăm
         Ốm đau tàn tật tháng năm tủi sầu…

                   (Thương về em trai)

Nỗi đau cứ thế kéo dài từ Tin anh lâm bệnh” cho đến “Nỗi đau vĩnh biệt”, tâm tình của người chiến sĩ như trải hết vào khoảng thời gian dài đi qua chiến trận và cả những tháng năm đi tìm đồng đội, khắc phục hậu quả những tồn đọng của chiến tranh. Tâm can của tác giả như dồn hết những bài thơ mang nặng nghĩa tình và cả nỗi đau, niềm trắc ẩn với người thân và đồng đội:

        Bàn thờ anh cơm canh mỗi bữa
        Các em mời, anh nhớ về ăn
        Thắp nhang mẹ khóc bao lần
        Nghẹn ngào em gọi tên anh sớm chiều

                           (Nỗi đau vĩnh biệt)
Tập thơ Dặm dài ký ức của Phạm Trung Tín

Thơ Phạm Trung Tín chân chất giản dị như con người anh, không hoa mỹ, cầu kỳ mà bằng phương pháp tả thực nên anh đã nói được hầu hết nội tâm trong các bài thơ tự sự . Đây là cách biểu đạt thơ ở thời đất nước ta có nhiều biến động và trải qua những khủng hoảng, khó khăn . Ngày nay thơ không còn  dàn trải như thế, đã ngắn gọn hàm súc rất nhiều, nhưng ta trọng cái tình của anh, cái tâm trong sáng của người viết. Mặc dù vậy, thơ anh cũng mang dáng dấp trữ tình lãng mạn khi nói về tình yêu, tình bạn, tình quê hương…dẫu còn đôi khi hoài cổ:

           Bài thơ này em thầm viết tặng anh
           Xuyên nỗi nhớ tám năm trời thao thức
           Lòng như mơ giở từng trang ký ức
           Qua những chặng đường anh cùng đồng đội xông pha

                                                     (Nỗi nhớ)

Trong bài “Yêu”,  gửi Ngọc Mỹ – người bạn đời yêu quý, Trung Tín gửi gắm lòng mình vào những vần thơ tha thiết nồng say:

          Anh say đắm uống đầy ánh mắt
          Em trinh nguyên dịu ngọt bờ môi
          …
          Đừng trách lính vụng về em nhé
          …
          Thương nhau xin chỉ khóc ít thôi
          …
          Ta theo tiếng gọi của lòng
          Yêu nhau được sống trong vòng tay nhau

                                           (Yêu)

Qua bao hạnh phúc tròn đầy viên mãn trong tình chung thủy yêu thương, tưởng như mãi mãi nuôi dưỡng nguồn sáng cuộc đời, thì nỗi đau “tim vỡ” đến với anh . Định mệnh khắc nghiệt của tạo hóa khiến anh hụt hẫng quặn lòng khi người vợ vĩnh viễn ra đi:            
                                      
          Bốn mươi tám năm, mới non nửa cuộc đời
          Hai mươi năm xuân, chưa trọn tình chồng vợ
          …
          Mười một năm bạo bệnh, chồng cõng vợ chạy chữa tứ phuơng
          Hai chín ngày hôn mê, con bồng mẹ cầu xin tám hướng
          …
          Tận cùng của bất hạnh là cái chết
          Một sáng đau buồn – em mãi mãi biệt ly ;
          …
          Mười năm biến đổi
          Vạn nỗi u buồn
          …
          Tóc đã điểm sương đường vạn lý
          Tri âm tri kỷ biết tìm ai ?
          …
          Bâng khuâng buồn khôn tả
          Ai mãi còn trong ai?

                   (Kỷ niệm mười năm em đi xa)

Bài thơ dài như một lời ai điếu khép lại niềm đau vô hạn của Phạm Trung Tín. Vĩ thanh của nó còn vắt qua thời gian gập ghềnh trôi… vòng quay nhân thế sẽ chuyển lưu với mỗi đời người, Phạm Trung Tín đã vượt lên số phận bằng nghị lực và khả năng của mình. Hạnh phúc lại đến với anh làm dịu vợi nỗi đau năm tháng. Niềm đam mê như ngọn lửa trong tim anh lại cháy lên những vần thơ lạc quan trong sáng, mang hơi thở của thời đại mới. Thi ca như một phép màu kéo con người lên từ vực thẳm khổ đau. Và người thơ lại thấy mình như “từ thung lũng đau thương ra cánh đồng vui”. Xin chúc anh có những niềm vui mới trong cuộc sống và ngọn bút cầm tay trào chảy những dòng thơ mới đầy yêu  thương vì hạnh phúc và phẩm giá con nguời.

LAM GIANG
Theo NVTPHCM

Thơ PHẠM TRUNG TÍN


EM HÁT LỜI QUÊ HƯƠNG

Đêm xuân
Tưng bừng hội hát
Dưới ánh đèn mưa rây
Nam thanh nữ tú sum vầy

Câu dân ca
Rộn tiếng tre tiếng trúc
Em hát lời quê hương.

Thân tằm nhả lụa
Gió thả sợi thơm
Lời em hương lúa hương đồng

Anh ngây dại mắt dài lúng liếng
Nghiêng em câu hát tròng trành
Chao nón ba tầm, sóng xao đồng lúa
Người ơi

Anh díu dắt vòng ngón bay em múa
Dáng quê  hiền hậu eo thon
Liếc mắt trầu cau rơi rụng
Ơ kìa người ơi

Đâu rồi người ơi
Anh mơ tưởng nụ hôn như lửa
Cháy cả câu em đang hát
Ơi người…


ĐIỀN VIÊN
Tặng vợ và bạn thơ

Mười lăm năm
dã điền viên
thong dong sống
chẳng đoái phiền phố xưa,
tia nắng sớm
tiếng gà trưa
chiều miên man gió
đêm thừa trăng sao.

Chén quỳnh
thi khúc tiêu dao,
cố nhân ơi
giấc mộng nào
tỉnh mê...
lương duyên
đâu cứ hẹn thề,
đường vạn lý
em cận kề
mưu sinh

Tâm giao
thơ phú nghĩa tình,
bền cơ nghiệp
nhớ nhục vinh
giúp đời,
phúc nhà
vui nghiệp trồng người
đưa nôi
thi hứng
cất lời nghêu ngao.

Vĩnh Phú, TA, BD, 2002-2017


TÌNH THƠ

Đời vui
thơ vẽ cảnh tiên
lãng phiêu cánh hạc
huyễn miền mộng mơ,
triền sông dâu mướt tằm tơ
bìm bịp kêu
nước ngập bờ
trăng linh.

Ưu tư
đau nỗi lòng mình
thế thời thế thái
nhân tình nhân tâm,
lời tri kỷ
tứ tri âm
phút thăng hoa
bước thăng trầm
đừng rơi.

Thơ minh triết
trọng nghĩa đời
nhẹ vơi ma mị
kiệm lời xảo ngôn,
tỉnh say
khinh bạc
dại khôn
ngộ ra ta bạn
chút hồn thi nhân.

Nguyên tiêu 2017


MƯA  LẠNH CHIỀU SA PA
                
Bỗng dưng gió chuyển mưa bay
Cổng Trời mù mịt nửa ngày ngỡ đêm
Bếp than trứng nướng rượu mềm
Tam Đường thu muộn sương nêm trắng trời

Thương em giữa lạnh đứng mời
Chợ tình hiu hắt chợ đời xót xa
Nhà thờ đá hóa Sa Pa
Phan Xi Phăng núi nhạt nhòa thác mây

Tuyết bay phủ trắng ngàn cây
Leng keng nhạc ngựa chiều lây lất buồn
Ầm ì thác đổ mưa đổ tuôn
Khói lam sà ẩm, đá nguồn trơn rêu

Bập bùng lửa khúc hoang liêu
Nghiêng mờ ảo ảnh đèn xiêu vách rừng
Ly chạm ly chất men bừng
Nồng cay con mắt người dưng liếc dài

Sa Pa bạn đến cùng ai
Chỉ tơ thổ cẩm đan cài vấn vương
Vẩn vơ lữ khách lỗi đường
Nửa thương phố núi, nửa dường nhớ xuôi.


ĐỘC THOẠI PHI-ĐEN
   Nén tâm hương tưởng niệm 1 năm Phi-Đen đi xa

Ngạn ngữ phương tây
“Hãy kể về những người bạn
Tôi sẽ nói anh là ai”

Với Việt Nam, Cu Ba là bạn
Phi-Đen là anh em đồng chí
Tri âm tri kỷ
Chung chiến hào chống Mỹ
Giọt máu sẻ chia - ngàn vạn ân tình

Sau hiệp định Pa ri,
Là nguyên thủ quốc gia đầu tiên thăm Việt nam
Đến Đông Hà, Quảng Trị
Bất hủ với câu nói thiêng liêng:
Vì Việt nam, Cu Ba chẳng tiếc máu tim mình
Phi-Đen ơi
Chúng tôi chiến đấu hy sinh cho độc lập hòa bình
Máu và hoa nhuộm thắm đường giải phóng

Phi-Đen ơi, ông đi xa thật ư
Khung trời thẳm xanh mãi xanh
Khắc ghi bao kỷ niệm
Một thoáng nhói tim
Nghĩa cử đại trượng phu
Hành tinh mênh mang, ngàn tỷ năm đâu dễ kiếm tìm

Ông mãi sống cùng chúng tôi
Hình ảnh
Ánh mắt
Câu nói
Còn vang đọng mãi
Lời độc thoại giữa mây trời.

Tháng 11 năm 2017



BÀI ĐĂNG MỚI NHẤT

Nguyễn Phan Quế Mai: Hãy nói về cuộc đời

Xe vút đi trên những con đường cao tốc, còn tôi thì ngồi đó, lặng người trong giai điệu trầm bổng của Khúc Thụy Du. Mùa hạ California nở bun...