Nhà thơ Minh Đan
Trước khi bước vào trận đấu “Phút 89”, Minh Đan đã có một
trận đấu - tập thơ “Ngày không bọt” khá đẹp. ở “Ngày không bọt”, người đọc đã
nhận ra khả năng “dẫn bóng” và “làm bàn” của Minh Đan theo một lối riêng ngoạn
mục.
Cũng là lối “dẫn bóng” truyền thống theo nhịp lục bát,
nhưng lục bát của Minh Đan đã hoàn toàn phá vỡ phép tiểu đối cổ điển. Những gãy
nhịp bất ngờ khiến cho người đọc bị dẫn dụ vào mê lộ mà quên đi những luật lẽ
cũ xưa: thẫn thờ/ lườm/ nguýt/ vũng lầy/ cô đơn/ thậm thụt/ khuyết vay/
lưới tình (Ngày lạ). Gãy nhịp như không cố ý, bởi thế, sức “rê, dắt”
trái bóng “đương đại” biểu hiện một cách lạ thường: cay cay khóe mắt/
nhọn đinh/ như vừa ghim ở tim mình/ chiêm bao (Động).
Có cảm giác trước khi nhập cuộc, Minh Đan đã kỳ công học
nhuyễn những “ngón độc thủ” của đường thi, kết hợp cùng những “công lực” của ca
dao ta, để hóa thân vào những gai góc đời mới hôm nay: thất ngôn, lục
bát chia phe/ tự do đương đại lè nhè mấy câu (Thay tựa). Do đó, Minh
Đan đã chủ động đưa trận đấu tới “Phút 89” mang đến nhiều hấp dẫn.
Tập thơ “Phút 89” của Minh Đan
Người đọc thật khó lường đây là trận đấu giữa chàng Adam
và nàng Eva muôn thuở, hay là trận đấu giữa thường dân với quyền lực hôm nay,
là do cường độ của thi lực lúc căng, lúc chùng. Hoặc do những ngoặt bóng đột ngột
giữa thơ tình và thơ thế sự. Phải xem kỹ càng, theo dõi cẩn trọng thì mới nhận
ra những đường bóng lấp lửng chuyền đưa trong tình ái “tháo nỗi nhớ chảy vào
đêm”, khác với những đường bóng thẳng, không sợ xô xát, không né va chạm
trong thế sự, qua những “Đi qua cơn đói”, “Điều kỳ lạ”, “Nằm mơ thấy bao chửng
khóc”, “Gã hàng xóm xấu tính”, “Ma làng”,… Nhưng dù thế nào, đây vẫn là “Phút
89” của một trận đấu đẹp.
Từ một bé gái khai sinh trong một dòng tộc nổi tiếng bên
tháp Dương Long kỳ vĩ của miền Tây Sơn kiêu hùng thuộc xứ sở “đất võ, trời văn”
Bình Định, vào thời điểm 1979 nhạy cảm của tổ quốc, cô thiếu nữ Minh Đan đã nhập
cư Sài Gòn và chầm chậm tích điện trong mình, để mãi tới tuổi hôm nay mới tự
tin bước vào “Phút 89” của trận đấu riêng mình.
Qua “Phút 89” chắc trận đấu sẽ khép lại bởi vài phút bù
giờ và giải lao với tỷ số hòa sau hai hiệp đấu: về quê cởi trói gông
cùm/ xé toang gấm lụa lùm xùm lưa thưa (Bình yên). Nhưng đây là trận đấu
loại trực tiếp. Tôi tin Minh Đan sẽ thắng ở hai hiệp phụ và nếu có phải phân thắng
bại bằng các loạt đá luân lưu, Minh Đan cũng sẽ thắng.
Mừng cho lịch sử thơ ca, nhất là thơ ca “phái đẹp” sau những
Phan Huyền Thư, Ly Hoàng Ly, Vi Thùy Linh, Đinh Thị Như Thúy,… lại xuất hiện
thêm một Minh Đan đàng hoàng “ngước lên cao” với “những khát khao
không thể đặt vòng”.
Hà Nội, 2013
NGUYỄN THỤY KHA
Theo LLĐV
